Утган кунлар романи хакида

Dating > Утган кунлар романи хакида

Download links:Утган кунлар романи хакидаУтган кунлар романи хакида

Бирок, «сир тутилгани» холда сир тутилаётганига сезилар-сезилмас ишоралар берилганки, бу нарса укувчини шу сирни билишга кизикишини кучайтиради-асарга боглаб куяди. Хўжаси Юсуфбек ҳожига, айниқса, хўжазодаси Отабекка итоат ва ихлоси том бўлиб, бунинг эвазига улардан ҳам ишонч ва ҳурмат кўрар эди. Weʼve developed a service called that has been specially designed to handle such requests. Ҳасаналини ҳужрадан узоқлатиб сўнгра жавоб берди: — Қулимиз.

Шу нуктадан у Хомиднинг Отабекка нисбатан душманлиги вахшийга хос инстинкт билан сезилган душманликдан эканлигини сезади, иккисининг орасида, албатта, зиддият булишини сезиб, шуни кута бошлайди. Иккинчидан , марғилонлик келинни кўрмай туриб она томонидан айтилган қарғишлар вақти келиб Кумушга урмадимикан? Мажлис ахли Отабекни кукка кутариб мактай кетди. Чунки танишларим йўқ, мусофирчилик билиниб қолаёзған эди. Иккиланиб берилган бу жавобдан Ҳомид билан Раҳмат бир-бирларига қарашиб олдилар. Кодирийнинг кайси хажвий асарларини биласиз? Асарга истиклолга эришганимиздан сунг узининг иккинчи умрини яшай бошлади, у эндиликда, гарчи жуда кеч булсада, узининг хакикий бахосини олмокда. Отабек миқрози билан шамъ сўхтасини кесиб тузатди. Ҳар ҳолда Тошканд аҳолиси Азизбек истибдодидан ортиқ тўйинди, кимдан кўмак сўрашға ҳам билмайдир. Хусусан, солик когозининг, умуман солик сиёсатининг маъносига тушунмай довдираши, бабок хурозни кувиб мактабга кириб колиши, у ердаги янгича таълим-тарбия, укувчилар хакида узича бадбин хаёллага бориши, шу каби хатти-харакатлари билан чиндан хам уз-узини фош этади. Отабек меҳмонларни танчага ўтқузиб, фотиҳадан сўнг Ҳасаналидан сўради: — Тузукмисиз, ота? Отабек бу ҳолатни сезди ва ўзининг сўзини кулгуликка олиб изоҳ берди: — Келган кунимдан Марғилонинғизни хушламай бошлаған эдим.

Шуниси хам эътиборлики, романнинг журнал босмаларини, китоб босмаларига солиштириб каралса, баъзи тахририй тузатишлардан катъий назар, шундай бир факт кузга ташланади, журналда босилган боблар номланмай факат ракамланган, китобдагиси эса хар бир бобга ном куйилган. Кейинроқ қонига беланиб ётган жойидан «ҳақли эдим» дея Отабекка пичоқ отгани каби, ҳозир ҳам нафи бор-йўқлигига қарамай зарба беради, истеҳзо билан дейдики: «Балки бегингизнинг таъмалари хон қизидадир». Навоий номидаги Давлат мкофоти берилади.

Отабекнинг Кумушга - У ўз миллатини маърифатга чақиради, маърифатпарвар шоир ва адиб сифатида майдонга чиқади. Шу нуктада Отабекни айбситиш учун нишонга унинг отаси олинди: Азизбекнинг уятли хулки, утмиши эслатилиб, Юсуфбек хожи унинг гумаштаси эканлиги писанда килинди, «айб текширилди».

Отабек-Ҳомид конфликти сиртдан қараганда Отабекнинг Кумушга уйланганидан сўнг бошланади. Отабекнинг Кумушга ошиқлиги ҳам, Ҳомиднинг унга харидорлиги ҳам «сир тутилади». Бироқ, «сир тутилгани» ҳолда сир тутилаётганига сезилар-сезилмас ишоралар берилганки, бу нарса ўқувчини шу сирни билишга қизиқишини кучайтиради-асарга боғлаб қўяди. Дарҳақиқат, Отабек ва Ҳомид конфликти қайси нуқтадан бошланди? Нима сабабдан иккисининг ҳам Кумушга бўлган муносабати асар бошидаёқ очиқ айтилмади? Билъакс, бу ҳолат маълум ишоралар воситасида ифода этилди? Асар бошидаги вазиятга эътибор қилсак, илк учрашувдаёқ Отабекка нисбатан Ҳомидда ғайирлик, антипатия уйғонганини кўрамиз. Сабаби, ўз шаҳрининг ҳар жиҳатдан «олди йигити» бўлиб юрган Ҳомид Отабек тимсолида ўзидан бир калла юқори одамни кўрди, табиатига хос ичиқоралик оқибатида ҳеч бир сабабсиз Отабекни хушламай бошлади. Шу асно «уйланиш» масаласида баҳс кетди. Отабек ва Раҳматнинг фикрларига Ҳомид терс фикр айтгани ҳолда биринчи бўлиб Отабекка «тегиниб» кўрди: «Сенингдек йигитлар яъни, Отабек ҳам-К. Отабекнинг ҳануз уйланмаганини билгач, Раҳмат сўз ташлади: «Бизнинг Марғилонда бир қиз бор»... Яъни сўз бораётган қизга эътимоди баланд Раҳмат бу ўринда яхшиликни ният қилган: Отабекка муносиб қаллиқ борлигини билдирмоқчи, холос. Вазиятга баҳо берсак, Отабек ва Ҳомид бир-бирлари ҳақида маълумотга эга эмас, ҳали бир-бирига рақиб ҳам эмас, лекин бу вазиятда Ҳомиддаги ўзгариш - «ўша қиз»га унинг ҳам «харидорлиги»га ишорадирки, умуман бундай ишоралар ёрдамида фикрни даражама-даража ривожлантириб бориш асосида Ҳомид ва Отабекдаги ҳолат ва кайфиятининг ўзгариши усталик билан кўрсатилган. Раҳмат гапини бошлаши биланоқ Ҳомид сўз ким ҳақида бораётганини тушунди ва «бир турлик вазиятда ер остидан жиянига қаради». Гўёки, «бу гапинг ўринсиз, тўхтат» демоқчи бўлади. Раҳмат тоғасининг дилидагидан бехабар, бамайлихотир давом қилади: «Шаҳримизда Мирзакаримбой отлиғ бир савдогар киши бор, бу шунинг қизидир». Ҳеч гапдан хабари йўқ Раҳмат гапида давом қилаверади-ю, ўқувчи Ҳомидни муаллиф нигоҳи билан кузатади: «Ҳомиднинг юзидаги бояги ҳолат яна ҳам кучланиб, гўё тоқатсизлангандек кўринар эди». Ҳомид бир даража ўзгарди, жиянининг гапдан тўхташини бетоқат кутди, лекин Раҳмат сўзида давом этди: «Унинг ҳовлиси пойафзал растасининг бурчагидаги иморатдир». Шу пайтгача Раҳматнинг гапларига «меҳмоннинг юзи» учун эътибор қилгандай бўлиб ўтирган Отабек нима учундир «ғайриихтиёрий бир тебранди». У гап ким ҳақида бораётганини пойафзал растаси бурчаги тилга олинганидан сўнггина англади, шу боис «унинг юзида бир ўзгариш ва вужудида чайқалиш бор эди». Тасвирланган эпизоднинг юқорида айтганимизча тушунилишида адибнинг «нуқтаи назар»ни ўзгартириш усулидан моҳирона фойдалангани муҳим аҳамиятга эга. Гап шундаки, мазкур эпизод тасвири гоҳ муаллиф, гоҳ Ҳомид нигоҳи билан берилади. Албатта, муаллиф сиртдан кузатувчи сифатида Ҳомидни ҳам, Отабекни ҳам кўриб туради, кўрганига муносабатини билдирган ҳолда ўқувчига «узатади». Бироқ, овини пойлаётган йиртқичдек ҳушёр Ҳомид нигоҳи ҳам Отабекни бетиним таъқиб этади, у ҳам вазиятни ўзича баҳолайди ва бу яна муаллиф орқали ўқувчига етказилади. Отабекдаги бу ўзгариш сабабини на Раҳмат, на ҳозирча ўқувчи билади. Шунга қарамай, ўқувчи «пойафзал растаси бурчаги» билан боғлиқ аллақандай «сир» борлигини ҳис қилади. Шу нуқтадан у Ҳомиднинг Отабекка нисбатан душманлиги ваҳшийга хос инстинкт билан сезилган душманликдан эканлигини сезади, иккисининг орасида, албатта, зиддият бўлишини сезиб, шуни кута бошлайди. Ҳомид илк учрашувдаёқ Отабекнинг ўзидан кўп жиҳатларда устунлигини, Кумушга ҳар томондан лойиқ қаллиқ, ўзига муносиб ва кучли рақиб эканлигини ҳис қилди. Шунинг алам-аччиғи билан у ўзининг Отабекдан устунроқ эканини исботламоқчи аввало, ўз-ўзига бўлди. Аввалига у карвонсаройдаги суҳбатда юқорида кўриб ўтдик , кейинроқ эса Зиё шоҳичи хонадонидаги мажлисда ҳам Ҳомид Отабекни зимдан таъқиб этади. Гарчи бу нарса карвонсаройдаги суҳбат тасвиридаги каби аниқ кўрсатилмаса ҳам, аввалги суҳбатдаги ҳолат асосида ўқувчи буни ҳис қилади. Таништиришдан сўнг Отабекнинг «Мирзакарим қутидорни кўздан кечиргани», унга отасининг дўсти сифатида эмас, «Кумушнинг отаси» сифатида қараганини: Отабек билан қутидорнинг кўзлари бир-бирларига тез-тез учраша бошлагани, яъни уларда бир-бирига нисбатан симпатия уйғонганини Ҳомид кўриб, сезиб ўтиради. Бунга сари Ҳомид рақобатда ўзининг имкониятлари тобора қисқариб бораётганини ҳам фаҳмлайди. Шунинг аламидан, эҳтимол, имкониятларни тенглаштириш ниятида Отабекка зимдан ҳужум қилади. Отабекдан Юсуфбек ҳожи ҳақида сўрашди: -Тошканд беги ёнида мушовир сифати билан турадир. Шу нуқтада Отабекни айбситиш учун нишонга унинг отаси олинди: Азизбекнинг уятли хулқи, ўтмиши эслатилиб, Юсуфбек ҳожи унинг гумаштаси эканлиги писанда қилинди, «айб текширилди». Лекин Ҳомид нишонни ура олмади: «ўринсиз текшириш» мажлисни бироз сукутга юборди-да, сўнгра мажлис Ҳомиднинг гапига мутлақо қиммат бермай давом этаверди. Яъни, «айб текшириш» Ҳомиднинг ўз зарарига ишлади. Мажлис аҳли Отабекни кўкка кўтариб мақтай кетди. Шу асно қутидорнинг Отабек уйланган-уйланмаганлигини суриштириши Ҳомидни ўзининг уринишлари бесамарлигига иқрор қилиши керак эди. Ҳомид - енгилишни ёқтирмайдиган одам, энг ёмони, у енгиш учун ҳеч қандай воситадан қайтмайди. Кейинроқ қонига беланиб ётган жойидан «ҳақли эдим» дея Отабекка пичоқ отгани каби, ҳозир ҳам нафи бор-йўқлигига қарамай зарба беради, истеҳзо билан дейдики: «Балки бегингизнинг таъмалари хон қизидадир». Мажлиснинг ҳеч бир иштирокчиси унга тараф бўлмагани ҳолда, ҳатто поччасининг ҳам Ҳасаналининг жавобидан сўнг «тузатилдингми? » дегандек қилиб қараши уни тамоман гарангситиб қўйди. Натижа шу бўлдики, Кумушга энг яхши қаллиқ Отабек эканлигини англагани ҳолда Ҳомид рақибини ҳалол йўл билан енголмаслигига иқрор бўлди, унга қарши бошқачароқ йўл ва усулларни қўллашга ҳозирлик кўрди... Ёзувчи қўллаган шу каби, ўзи таърифлаганидек «энг сўнгги приёмлар» асарнинг қизиқарли, қаҳрамонлар ҳатти-ҳаракатининг асосли бўлишига, қисқаси, «Ўтган кунлар»нинг адабий меросимиздаги нодир дурдона бўлиб қолишига олиб келди. «Утган кунлар» даги сунгги «приём» лардан бири хакида Отабек-Хомид конфликти сиртдан караганда Отабекнинг Кумушга уйланганидан сунг бошланади. Отабекнинг Кумушга ошиклиги хам, Хомиднинг унга харидорлиги хам «сир тутилади». Бирок, «сир тутилгани» холда сир тутилаётганига сезилар-сезилмас ишоралар берилганки, бу нарса укувчини шу сирни билишга кизикишини кучайтиради-асарга боглаб куяди. Дархакикат, Отабек ва Хомид конфликти кайси нуктадан бошланди? Нима сабабдан иккисининг хам Кумушга булган муносабати асар бошидаёк очик айтилмади? Билъакс, бу холат маълум ишоралар воситасида ифода этилди? Асар бошидаги вазиятга эътибор килсак, илк учрашувдаёк Отабекка нисбатан Хомидда гайирлик, антипатия уйгонганини курамиз. Сабаби, уз шахрининг хар жихатдан «олди йигити» булиб юрган Хомид Отабек тимсолида узидан бир калла юкори одамни курди, табиатига хос ичикоралик окибатида хеч бир сабабсиз Отабекни хушламай бошлади. Шу асно «уйланиш» масаласида бахс кетди. Отабек ва Рахматнинг фикрларига Хомид терс фикр айтгани холда биринчи булиб Отабекка «тегиниб» курди: «Сенингдек йигитлар яъни, Отабек хам-К. Отабекнинг хануз уйланмаганини билгач, Рахмат суз ташлади: «Бизнинг Маргилонда бир киз бор»... Яъни суз бораётган кизга эътимоди баланд Рахмат бу уринда яхшиликни ният килган: Отабекка муносиб каллик борлигини билдирмокчи, холос. Вазиятга бахо берсак, Отабек ва Хомид бир-бирлари хакида маълумотга эга эмас, хали бир-бирига ракиб хам эмас, лекин бу вазиятда Хомиддаги узгариш - «уша киз»га унинг хам «харидорлиги»га ишорадирки, умуман бундай ишоралар ёрдамида фикрни даражама-даража ривожлантириб бориш асосида Хомид ва Отабекдаги холат ва кайфиятининг узгариши усталик билан курсатилган. Рахмат гапини бошлаши биланок Хомид суз ким хакида бораётганини тушунди ва «бир турлик вазиятда ер остидан жиянига каради». Гуёки, «бу гапинг уринсиз, тухтат» демокчи булади. Рахмат тогасининг дилидагидан бехабар, бамайлихотир давом килади: «Шахримизда Мирзакаримбой отлиг бир савдогар киши бор, бу шунинг кизидир». Хеч гапдан хабари йук Рахмат гапида давом килаверади-ю, укувчи Хомидни муаллиф нигохи билан кузатади: «Хомиднинг юзидаги бояги холат яна хам кучланиб, гуё токатсизлангандек куринар эди». Хомид бир даража узгарди, жиянининг гапдан тухташини бетокат кутди, лекин Рахмат сузида давом этди: «Унинг ховлиси пойафзал растасининг бурчагидаги иморатдир». Шу пайтгача Рахматнинг гапларига «мехмоннинг юзи» учун эътибор килгандай булиб утирган Отабек нима учундир «гайриихтиёрий бир тебранди». У гап ким хакида бораётганини пойафзал растаси бурчаги тилга олинганидан сунггина англади, шу боис «унинг юзида бир узгариш ва вужудида чайкалиш бор эди». Тасвирланган эпизоднинг юкорида айтганимизча тушунилишида адибнинг «нуктаи назар»ни узгартириш усулидан мохирона фойдалангани мухим ахамиятга эга. Гап шундаки, мазкур эпизод тасвири гох муаллиф, гох Хомид нигохи билан берилади. Албатта, муаллиф сиртдан кузатувчи сифатида Хомидни хам, Отабекни хам куриб туради, курганига муносабатини билдирган холда укувчига «узатади». Бирок, овини пойлаётган йирткичдек хушёр Хомид нигохи хам Отабекни бетиним таъкиб этади, у хам вазиятни узича бахолайди ва бу яна муаллиф оркали укувчига етказилади. Отабекдаги бу узгариш сабабини на Рахмат, на хозирча укувчи билади. Шунга карамай, укувчи «пойафзал растаси бурчаги» билан боглик аллакандай «сир» борлигини хис килади. Шу нуктадан у Хомиднинг Отабекка нисбатан душманлиги вахшийга хос инстинкт билан сезилган душманликдан эканлигини сезади, иккисининг орасида, албатта, зиддият булишини сезиб, шуни кута бошлайди. Хомид илк учрашувдаёк Отабекнинг узидан куп жихатларда устунлигини, Кумушга хар томондан лойик каллик, узига муносиб ва кучли ракиб эканлигини хис килди. Шунинг алам-аччиги билан у узининг Отабекдан устунрок эканини исботламокчи аввало, уз-узига булди. Аввалига у карвонсаройдаги сухбатда юкорида куриб утдик , кейинрок эса Зиё шохичи хонадонидаги мажлисда хам Хомид Отабекни зимдан таъкиб этади. Гарчи бу нарса карвонсаройдаги сухбат тасвиридаги каби аник курсатилмаса хам, аввалги сухбатдаги холат асосида укувчи буни хис килади. Таништиришдан сунг Отабекнинг «Мирзакарим кутидорни куздан кечиргани», унга отасининг дусти сифатида эмас, «Кумушнинг отаси» сифатида караганини: Отабек билан кутидорнинг кузлари бир-бирларига тез-тез учраша бошлагани, яъни уларда бир-бирига нисбатан симпатия уйгонганини Хомид куриб, сезиб утиради. Бунга сари Хомид ракобатда узининг имкониятлари тобора кискариб бораётганини хам фахмлайди. Шунинг аламидан, эхтимол, имкониятларни тенглаштириш ниятида Отабекка зимдан хужум килади. Отабекдан Юсуфбек хожи хакида сурашди: -Тошканд беги ёнида мушовир сифати билан турадир. Шу нуктада Отабекни айбситиш учун нишонга унинг отаси олинди: Азизбекнинг уятли хулки, утмиши эслатилиб, Юсуфбек хожи унинг гумаштаси эканлиги писанда килинди, «айб текширилди». Лекин Хомид нишонни ура олмади: «уринсиз текшириш» мажлисни бироз сукутга юборди-да, сунгра мажлис Хомиднинг гапига мутлако киммат бермай давом этаверди. Яъни, «айб текшириш» Хомиднинг уз зарарига ишлади. Мажлис ахли Отабекни кукка кутариб мактай кетди. Шу асно кутидорнинг Отабек уйланган-уйланмаганлигини суриштириши Хомидни узининг уринишлари бесамарлигига икрор килиши керак эди. Хомид - енгилишни ёктирмайдиган одам, энг ёмони, у енгиш учун хеч кандай воситадан кайтмайди. Кейинрок конига беланиб ётган жойидан «хакли эдим» дея Отабекка пичок отгани каби, хозир хам нафи бор-йуклигига карамай зарба беради, истехзо билан дейдики: «Балки бегингизнинг таъмалари хон кизидадир». Мажлиснинг хеч бир иштирокчиси унга тараф булмагани холда, хатто поччасининг хам Хасаналининг жавобидан сунг «тузатилдингми? » дегандек килиб караши уни тамоман гарангситиб куйди. Натижа шу булдики, Кумушга энг яхши каллик Отабек эканлигини англагани холда Хомид ракибини халол йул билан енголмаслигига икрор булди, унга карши бошкачарок йул ва усулларни куллашга хозирлик курди... Ёзувчи куллаган шу каби, узи таърифлаганидек «энг сунгги приёмлар» асарнинг кизикарли, кахрамонлар хатти-харакатининг асосли булишига, кискаси, «Утган кунлар»нинг адабий меросимиздаги нодир дурдона булиб колишига олиб келди. «Утган кунлар» даги сунгги «приём» лардан бири хакида Отабек-Хомид конфликти сиртдан караганда Отабекнинг Кумушга уйланганидан сунг бошланади. Отабекнинг Кумушга ошиклиги хам, Хомиднинг унга харидорлиги хам «сир тутилади». Бирок, «сир тутилгани» холда сир тутилаётганига сезилар-сезилмас ишоралар берилганки, бу нарса укувчини шу сирни билишга кизикишини кучайтиради-асарга боглаб куяди. Дархакикат, Отабек ва Хомид конфликти кайси нуктадан бошланди? Нима сабабдан иккисининг хам Кумушга булган муносабати асар бошидаёк очик айтилмади? Билъакс, бу холат маълум ишоралар воситасида ифода этилди? Асар бошидаги вазиятга эътибор килсак, илк учрашувдаёк Отабекка нисбатан Хомидда гайирлик, антипатия уйгонганини курамиз. Сабаби, уз шахрининг хар жихатдан «олди йигити» булиб юрган Хомид Отабек тимсолида узидан бир калла юкори одамни курди, табиатига хос ичикоралик окибатида хеч бир сабабсиз Отабекни хушламай бошлади. Шу асно «уйланиш» масаласида бахс кетди. Отабек ва Рахматнинг фикрларига Хомид терс фикр айтгани холда биринчи булиб Отабекка «тегиниб» курди: «Сенингдек йигитлар яъни, Отабек хам-К. Отабекнинг хануз уйланмаганини билгач, Рахмат суз ташлади: «Бизнинг Маргилонда бир киз бор»... Яъни суз бораётган кизга эътимоди баланд Рахмат бу уринда яхшиликни ният килган: Отабекка муносиб каллик борлигини билдирмокчи, холос. Вазиятга бахо берсак, Отабек ва Хомид бир-бирлари хакида маълумотга эга эмас, хали бир-бирига ракиб хам эмас, лекин бу вазиятда Хомиддаги узгариш - «уша киз»га унинг хам «харидорлиги»га ишорадирки, умуман бундай ишоралар ёрдамида фикрни даражама-даража ривожлантириб бориш асосида Хомид ва Отабекдаги холат ва кайфиятининг узгариши усталик билан курсатилган. Рахмат гапини бошлаши биланок Хомид суз ким хакида бораётганини тушунди ва «бир турлик вазиятда ер остидан жиянига каради». Гуёки, «бу гапинг уринсиз, тухтат» демокчи булади. Рахмат тогасининг дилидагидан бехабар, бамайлихотир давом килади: «Шахримизда Мирзакаримбой отлиг бир савдогар киши бор, бу шунинг кизидир». Хеч гапдан хабари йук Рахмат гапида давом килаверади-ю, укувчи Хомидни муаллиф нигохи билан кузатади: «Хомиднинг юзидаги бояги холат яна хам кучланиб, гуё токатсизлангандек куринар эди». Хомид бир даража узгарди, жиянининг гапдан тухташини бетокат кутди, лекин Рахмат сузида давом этди: «Унинг ховлиси пойафзал растасининг бурчагидаги иморатдир». Шу пайтгача Рахматнинг гапларига «мехмоннинг юзи» учун эътибор килгандай булиб утирган Отабек нима учундир «гайриихтиёрий бир тебранди». У гап ким хакида бораётганини пойафзал растаси бурчаги тилга олинганидан сунггина англади, шу боис «унинг юзида бир узгариш ва вужудида чайкалиш бор эди». Тасвирланган эпизоднинг юкорида айтганимизча тушунилишида адибнинг «нуктаи назар»ни узгартириш усулидан мохирона фойдалангани мухим ахамиятга эга. Гап шундаки, мазкур эпизод тасвири гох муаллиф, гох Хомид нигохи билан берилади. Албатта, муаллиф сиртдан кузатувчи сифатида Хомидни хам, Отабекни хам куриб туради, курганига муносабатини билдирган холда укувчига «узатади». Бирок, овини пойлаётган йирткичдек хушёр Хомид нигохи хам Отабекни бетиним таъкиб этади, у хам вазиятни узича бахолайди ва бу яна муаллиф оркали укувчига етказилади. Отабекдаги бу узгариш сабабини на Рахмат, на хозирча укувчи билади. Шунга карамай, укувчи «пойафзал растаси бурчаги» билан боглик аллакандай «сир» борлигини хис килади. Шу нуктадан у Хомиднинг Отабекка нисбатан душманлиги вахшийга хос инстинкт билан сезилган душманликдан эканлигини сезади, иккисининг орасида, албатта, зиддият булишини сезиб, шуни кута бошлайди. Хомид илк учрашувдаёк Отабекнинг узидан куп жихатларда устунлигини, Кумушга хар томондан лойик каллик, узига муносиб ва кучли ракиб эканлигини хис килди. Шунинг алам-аччиги билан у узининг Отабекдан устунрок эканини исботламокчи аввало, уз-узига булди. Аввалига у карвонсаройдаги сухбатда юкорида куриб утдик , кейинрок эса Зиё шохичи хонадонидаги мажлисда хам Хомид Отабекни зимдан таъкиб этади. Гарчи бу нарса карвонсаройдаги сухбат тасвиридаги каби аник курсатилмаса хам, аввалги сухбатдаги холат асосида укувчи буни хис килади. Таништиришдан сунг Отабекнинг «Мирзакарим кутидорни куздан кечиргани», унга отасининг дусти сифатида эмас, «Кумушнинг отаси» сифатида караганини: Отабек билан кутидорнинг кузлари бир-бирларига тез-тез учраша бошлагани, яъни уларда бир-бирига нисбатан симпатия уйгонганини Хомид куриб, сезиб утиради. Бунга сари Хомид ракобатда узининг имкониятлари тобора кискариб бораётганини хам фахмлайди. Шунинг аламидан, эхтимол, имкониятларни тенглаштириш ниятида Отабекка зимдан хужум килади. Отабекдан Юсуфбек хожи хакида сурашди: -Тошканд беги ёнида мушовир сифати билан турадир. Шу нуктада Отабекни айбситиш учун нишонга унинг отаси олинди: Азизбекнинг уятли хулки, утмиши эслатилиб, Юсуфбек хожи унинг гумаштаси эканлиги писанда килинди, «айб текширилди». Лекин Хомид нишонни ура олмади: «уринсиз текшириш» мажлисни бироз сукутга юборди-да, сунгра мажлис Хомиднинг гапига мутлако киммат бермай давом этаверди. Яъни, «айб текшириш» Хомиднинг уз зарарига ишлади. Мажлис ахли Отабекни кукка кутариб мактай кетди. Шу асно кутидорнинг Отабек уйланган-уйланмаганлигини суриштириши Хомидни узининг уринишлари бесамарлигига икрор килиши керак эди. Хомид - енгилишни ёктирмайдиган одам, энг ёмони, у енгиш учун хеч кандай воситадан кайтмайди. Кейинрок конига беланиб ётган жойидан «хакли эдим» дея Отабекка пичок отгани каби, хозир хам нафи бор-йуклигига карамай зарба беради, истехзо билан дейдики: «Балки бегингизнинг таъмалари хон кизидадир». Мажлиснинг хеч бир иштирокчиси унга тараф булмагани холда, хатто поччасининг хам Хасаналининг жавобидан сунг «тузатилдингми? » дегандек килиб караши уни тамоман гарангситиб куйди. Натижа шу булдики, Кумушга Sahifa 1 из 2 Teglar:.

Last updated